Zasady likwidacji szkody z OC komunikacyjnego regulowane są ustawą z dnia 23 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zakłady ubezpieczeń muszą się do nich bezwzględnie stosować.
Różnica między wypadkiem a kolizją – definicje
Kolizja drogowa – zdarzenie drogowe, w wyniku którego osoby w nim uczestniczące nie ponoszą śmierci ani nie doznają urazów, a szkodzie ulega jedynie mienie (np. samochód).
Wypadek drogowy – jest to zdarzenie w ruchu drogowym, gdzie jeden lub więcej uczestników ruchu drogowego bierze udział w zdarzeniu, w wyniku którego uczestnik ruchu drogowego został ranny lub doszło do jego śmierci. W takich sytuacjach należy bezzwłocznie wezwać policję, pogotowie i w razie potrzeby straż pożarną (kiedy poszkodowani są uwięzieni w pojazdach).
Różnica w definiowaniu wypadku drogowego i kolizji jest istotna –
w przypadku braku rannych lub ofiar śmiertelnych nie musimy bowiem wzywać policji. W takiej sytuacji należy bezpiecznie usunąć pojazdy z drogi, aby nie hamowały ruchu innym pojazdom i nie stwarzały dodatkowego zagrożenia, a następnie przystąpić do spisywania oświadczenia szkody. Natomiast gdy okoliczności wypadku nie są jasne lub strony nie mogą dojść do porozumienia, kto jest winnym, bezpieczniej będzie wezwać policję.
Notatka policyjna
Jeśli na miejsce zdarzenia zostanie wezwana policja, poproś o
wydanie notatki urzędowej (policyjnej). Dzięki niej
zaoszczędzisz czas (nie będzie już konieczne wypisanie oświadczenia, nie będziesz też musiał dochodzić swoich racji ze sprawcą) i
przyspieszysz wypłatę odszkodowania. W notatce policyjnej zazwyczaj są wszystkie niezbędne dane sprawcy wypadku, numery rejestracyjne samochodów biorących udział w kolizji (względnie wypadku) oraz nazwa zakładu ubezpieczeń sprawcy wraz z numerem jego polisy OC. W przypadku, gdy policja nie jest w stanie wydać notatki bezpośrednio na miejscu zdarzenia, zapisz, w jakim zakładzie jest ubezpieczony sprawca i jaki jest numer jego polisy oraz ustal, na jakiej komendzie policji będziesz mógł odebrać notatkę.
Dodatkowo policja przekaże Ci
numer bloczka mandatowego oraz dane, które umożliwią ubezpieczycielowi kontakt z policją w celu
potwierdzenia wersji zdarzeń.
Niezależnie od tego, czy wzywasz policję, czy nie, żądaj od sprawcy niezbędnych dokumentów – dzięki temu zapobiegniesz jego ewentualnej ucieczce z miejsca zdarzenia oraz będziesz mógł spisać oświadczenie.
Dokumenty potrzebne do spisanie oświadczenia:
- polisa OC – spisz nr polisy, towarzystwo ubezpieczeń sprawcy oraz okres ubezpieczenia;
- dowód rejestracyjny samochodu – spisz dane właściciela pojazdu, nr rejestracyjny., markę oraz model pojazdu;
- dowód osobisty sprawcy;
- prawo jazdy sprawcy.
Kolizja – jakie należy podjąć czynności
1. Spisz
oświadczenie o spowodowaniu szkody – najlepiej wozić ze sobą „gotowca” i jedynie wpisywać w odpowiednie rubryki potrzebne informacje. Gdy nie posiadamy „gotowca”, oświadczenie spisujemy na czystej kartce papieru – wpisujemy wszystkie niezbędne dane:
- datę, godzinę i miejsce wypadku,
- opis okoliczności powstania wypadku (najlepiej wraz ze szkicem sytuacyjnym),
- dane pojazdów uczestniczących w wypadku – numery rejestracyjne, marki, modele, numer VIN,
- numer polisy ubezpieczenia OC sprawcy wypadku, nazwę zakładu ubezpieczeń, okres, na jaki polisa została wystawiona,
- dane właścicieli pojazdów uczestniczących w wypadku,
- dane kierujących pojazdami uczestniczącymi w wypadku, w tym także numery praw jazdy,
- dane świadków wypadku,
- wyraźne i jednoznaczne oświadczenie, kto i dlaczego ponosi winę za powstanie szkody,
- opis uszkodzeń pojazdów lub innych rzeczy.
2. Zrób
zdjęcia uszkodzonego pojazdu
3. Jeśli dalsza jazda pojazdem jest niemożliwa – wezwij
pomoc drogową. Gdy masz pomoc assistance lub sprawca posiada assistance z dodatkową opcją holowania dla poszkodowanego – skorzystaj z ubezpieczenia. (Zazwyczaj na polisie OC jest nr telefonu na infolinię lub do centrum alarmowego ubezpieczyciela).
Zgłoszenie szkody – na 3 sposoby:
- osobiście – w najbliższej placówce, centrum likwidacji szkód TU sprawcy;
- przez telefon – dzwoniąc na numer infolinii TU sprawcy i stosując się do zaleceń konsultanta;
- za pośrednictwem Internetu – przez stronę internetową TU sprawcy, jeśli są na niej aplikacje umożliwiające zgłoszenie szkody.
Oględziny
Zakład ubezpieczeń zgodnie z art. 16 pkt.1 ma obowiązek w ciągu
7 dni przeprowadzić postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości odszkodowania. TU jest zobowiązane
wykonać oględziny i ocenę techniczną uszkodzonego pojazdu, a także
pisemnie poinformować poszkodowanego, jakie dokumenty musi on dostarczyć, by możliwe było ustalenia odszkodowania.
Nie należy naprawiać samochodu przed zgłoszeniem szkody do zakładu ubezpieczeń i przeprowadzeniem oględzin przez ubezpieczyciela sprawcy wypadku. Oczywiście niewielkie i konieczne naprawy w celu umożliwienia dalszej jazdy są dopuszczalne, ale wtedy najlepiej przed zmianą stanu pojazdu wykonać dokumentację fotograficzną.
Oprócz odszkodowania za szkodę na mieniu (uszkodzony samochód), dodatkowo możemy starać się o zwrot kosztów z tytułu:
- utraconych dochodów – gdy pojazd służył nam do działalności gospodarczej i bez niego nie mogliśmy pracować,
- kosztu najmu pojazdu zastępczego,
- odszkodowania za spadek wartości handlowej samochodu po wypadku,
- kosztów dodatkowych badań technicznych samochodu,
- podatku VAT,
- ewentualnych odsetek za zwłokę w wypłacie odszkodowania.
Co się dzieje, jeśli sprawca nie ma OC?
Przy braku ubezpieczenia OC odszkodowanie zostanie wypłacone przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny – tam też zgłaszamy szkodę. UFG, po wypłacie odszkodowania poszkodowanym, zwraca się do sprawcy o zwrot poniesionych kosztów.
Kiedy zgodnie z ustawą (art. 14) powinniśmy dostać odszkodowanie
- 30 dni – to termin na wypłatę odszkodowania – licząc od dnia poinformowania towarzystwa ubezpieczeniowego o szkodzie. W przypadku braku decyzji o przyznaniu odszkodowania zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do poinformowania klienta na piśmie o przyczynach uniemożliwiających wypłatę oraz do wypłacenia tzw. kwoty bezspornej.
- 14 dni – ma zakład ubezpieczeń na wypłacenie całości odszkodowania od dnia ustalenia odpowiedzialności.
- 90 dni – jest to maksymalny termin wypłaty całości odszkodowania. Zakład ubezpieczeń nie powinien przekraczać tego terminu. W razie niedopełnienia obowiązku wypłacenia odszkodowania w terminie wynikającego z ustawy, na ubezpieczyciela zostaje nałożona przez organ nadzoru kara (zasady określone w art.212 ust.1 pkt 1 lub 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej).
Zakład ubezpieczeń ma obowiązek informować na piśmie klienta o wszystkich zmianach i decyzjach (o przyznaniu odszkodowania, zmianie wysokości odszkodowania, odmowie przyznania świadczenia). Pismo takie powinno zawsze zawierać wyjaśnienie oraz wskazywać podstawę prawną uzasadniające przedmiotową decyzję.
Każdy poszkodowany ma prawo do wglądu do akt szkodowych. Ubezpieczyciel nie może odmówić ich wydania – ma obowiązek udostępnić wszystkie informacje i dokumenty wpływające na ustalenie odpowiedzialności i wysokości odszkodowania.
Magdalena Lis